O instytucji
Poradnia Psychologiczno – Pedagogiczna w Nowej Dębie jest placówką oświatową świadczącą bezpłatne usługi dla dzieci, młodzieży, rodzin oraz instytucji oświatowych z terenu powiatu tarnobrzeskiego. Poradnia obejmuje działalnością 61 placówek oświatowych i 1 Dom Dziecka z terenu powiatu tarnobrzeskiego. Pod opieką znajduje się ok. 8000 dzieci i młodzieży uczącej się oraz dzieci w wieku 0 – 3 lata
Działalność poradni zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Edukacji Narodowej z dnia 1 lutego 2013 r. w sprawie szczegółowych zasad działania publicznych poradni psychologiczno-pedagogicznych, w tym publicznych poradni specjalistycznych polega w szczególności na:
- diagnozowaniu dzieci i młodzieży - prowadzanie diagnozy w celu określenia indywidualnych potrzeb rozwojowych i edukacyjnych oraz indywidualnych możliwości psychofizycznych dzieci i młodzieży, wyjaśniania mechanizmów ich funkcjonowania w odniesieniu do zgłaszanego problemu oraz wskazanie sposobu rozwiązania tego problemu
- udzielaniu nauczycielom, wychowawcom grup wychowawczych lub specjalistom, pomocy w rozpoznawaniu indywidualnych potrzeb rozwojowych i edukacyjnych oraz możliwości psychofizycznych dzieci i młodzieży, w tym w rozpoznawaniu ryzyka wystąpienia specyficznych trudności w uczeniu się u uczniów klas I-III szkoły podstawowej; planowaniu i realizacji zadań z zakresu doradztwa edukacyjno-zawodowego; rozwijaniu zainteresowań i uzdolnień uczniów;
- współpracy z przedszkolami, szkołami i placówkami w udzielaniu i organizowaniu przez przedszkola, szkoły i placówki pomocy psychologiczno-pedagogicznej oraz opracowywaniu i realizowaniu indywidualnych programów edukacyjno-terapeutycznych oraz indywidualnych programów zajęć rewalidacyjno-wychowawczych;
- współpracy, na pisemny wniosek dyrektora przedszkola, szkoły lub placówki lub rodzica dziecka niepełnosprawnego albo pełnoletniego ucznia niepełnosprawnego, w określeniu niezbędnych do nauki warunków, sprzętu specjalistycznego i środków dydaktycznych, w tym wykorzystujących technologie informacyjno - komunikacyjne, odpowiednich ze względu na indywidualne potrzeby rozwojowe i edukacyjne oraz możliwości psychofizyczne dziecka niepełnosprawnego albo pełnoletniego ucznia niepełnosprawnego;
- udzielaniu nauczycielom, wychowawcom grup wychowawczych lub specjalistom, pomocy w rozwiązywaniu problemów dydaktycznych i wychowawczych;
- podejmowaniu działań z zakresu profilaktyki uzależnień i innych problemów dzieci i młodzieży;
- prowadzeniu edukacji dotyczącej ochrony zdrowia psychicznego wśród dzieci i młodzieży, rodziców i nauczycieli;
- udzielaniu, we współpracy z placówkami doskonalenia nauczycieli i bibliotekami pedagogicznymi, wsparcia merytorycznego nauczycielom, wychowawcom grup wychowawczych i specjalistom
Poradnia realizuje zadania w szczególności przez:
- diagnozowanie;
- opiniowanie
- działalność terapeutyczną,
- prowadzenie grup wsparcia,
- prowadzenie mediacji;
- interwencję kryzysową;
- działalność profilaktyczną;
- poradnictwo;
- konsultacje;
- działalność informacyjno – szkoleniową
- prowadzenie sieci współpracy i samodoskonalenia dla nauczycieli.
Pracownicy obejmują pomocą dzieci i młodzież z:
- problemami w nauce szkolnej,
- zaburzeniami emocjonalnymi manifestującymi się min.: zachowaniami agresywnymi, nieradzeniem sobie z negatywnymi emocjami, zaburzeniami odżywiania (anoreksją oraz bulimią), problemami adaptacyjnymi, nadpobudliwością psychoruchową,
- zaburzeniami rozwoju psychofizycznego lub depresji tj. nieharmonijny rozwój, problemy specyficzne dla wieku dojrzewania,
- zaburzeniami o różnym podłożu objawiającymi się trudnościami wychowawczymi, uzależnieniami (alkohol, narkotyki, nikotyna, komputer), zmianami w osobowości, zaburzeniami i wadami mowy, trudnościami w nawiązywaniu kontaktów interpersonalnych z rówieśnikami, nauczycielami i rodzicami,
- trudnościami wynikającymi z przyczyn organicznych (zaburzenia funkcjonowania zmysłów, niepełnosprawność intelektualna, nieprawidłowości w rozwoju układu nerwowego) lub autyzmem.
Praca z dziećmi i młodzieżą uwzględnia stopień narażenia na dysfunkcje i wynikające z nich szkody. W populacji dzieci i młodzieży szkolnej najliczniejsza jest grupa niskiego ryzyka, zwłaszcza w szkołach gimnazjalnych. Po wejściu w wiek dorastania niektórzy podejmują zachowanie ryzykowne stanowiąc grupę podwyższonego ryzyka.
Całość oddziaływań profilaktycznych ujęta jest w sposób integralny (obejmuje wszystkie sfery rozwoju i koncentruje się na promowaniu haseł „Poczekaj do dorosłości”, „Masz na to czas” oraz „Wycofaj się, póki możesz”. Zajęcia, które prowadzone przez pracowników prowadzone są z wykorzystaniem różnorodnych metod aktywizujących, gier i zabaw dydaktycznych. Celem zajęć jest budowanie przekonań i systemu wartości młodych ludzi oraz kształtowanie zdrowego stylu życia bez alkoholu, papierosów i narkotyków, jak również bez przemocy. Zajęcia psychoedukacyjne skoncentrowane są wokół tematów:
- Komunikacja interpersonalna, asertywność.
- Lepsze poznania i wyrażanie swoich emocji.
- Umiejętność budowania adekwatnej samooceny.
- Tolerancja, eliminowanie uprzedzeń, stereotypów, dyskryminacji.
- Radzenia sobie w trudnych sytuacjach, ze stresem, z agresją, rozwiązywanie konfliktów w sposób społecznie akceptowane, zajęcia terapeutyczne (debriefingu - odreagowania) dla uczniów w związku z różnymi sytuacjami kryzysowymi w klasie.
- Umiejętność rozwiązywania kontaktów w sposób nieagresywny, przeciwdziałanie agresji i przemocy.
- Umiejętność asertywnej odmowy.
- Konsekwencje użycia alkoholu i innych substancji uzależniających.
Jako jedną z form pomocy grupowej bezpośredniej, zasługującą na szczególną uwagę, należy wymienić udział pracowników poradni w realizacji różnorodnych programów , zarówno tych ogólnie dostępnych, jak i tych oryginalnych, autorskich, stworzonych na użytek konkretnych osób i uwzględniających specyfikę środowiska lokalnego:
- „Trening umiejętności społecznych” – autorski program warsztatów edukacyjno – terapeutycznych skierowanych do wychowanków Domu Dziecka,
- „Debata” - ogólnopolski program profilaktyczny obejmujący krótką interwencję profilaktyczną w grupie (rekomendacja Krajowego Biura ds. Przeciwdziałania Narkomanii, Państwowej Agencji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, Ośrodka Rozwoju Edukacji oraz Instytutu Psychiatrii i Neurologii,
- „Miłość. Rodzina.” – autorski cykl zajęć dla młodzieży ponadgimnazjalnej,
- „Bliżej siebie – dalej od narkotyków”,
- „Meduza” – autorski program profilaktyki uzależnień dla uczniów,
- „Rozwijaj swoje możliwości” – autorski program profilaktyki uzależnień dla uczniów
- „Niechciany dotyk” – ogólnopolski program
- „Jak pięć palców jednej reki” – autorski scenariusz zajęć integracyjno – adaptacyjnych,
- „Zażywasz - przegrywasz” – antynarkotykowy program autorski
- „Nie pal przy mnie, proszę” (klasy młodsze) – antynikotynowy program opracowany przez Instytut Matki i Dziecka,
- „Znajdź właściwe rozwiązanie” (klasy starsze) – antynikotynowy program opracowany przez Instytut Matki i Dziecka,
- „Przemoc? Agresja? Można inaczej” - autorski program antyprzemocowy,
- zajęcia edukacyjne przeznaczone do realizacji w szkołach podstawowych w ramach projektu „3…2…1 Internet”, które jest wspólnym przedsięwzięciem Fundacji Dzieci Niczyje oraz firmy Microsoft na rzecz bezpieczeństwa młodych internautów.
- „Saper” - program antyprzemocowy
- „Cyberprzemoc – to boli” – autorskie zajęcia profilaktyczne z zakresu przeciwdziałania cyberprzemocy,
- Co to jest stres i jak sobie z nim radzić? - autorskie zajęcia dot. radzenia sobie z napięciem emocjonalnym,
- „Zapobieganie HIV/AIDS” – autorski program realizowany w szkołach ponadgimnazjalnych,
- „Miłość. Rodzina.” – autorski cykl zajęć dla młodzieży ponadgimnazjalnej,
- „Dobry wybór” - autorski program zawodoznazawczy
- „Śmiało w przyszłość” - autorski program zawodoznazawczy
Poradnia bierze aktywny udział w kampaniach profilaktycznych organizowanych na terenie powiatu.
Ogromną rolę w profilaktyce odgrywają rodzice. Dlatego prowadzone są w szkołach pogadanki i warsztaty z zakresu profilaktyki uzależnień i przeciwdziałania przemocy. Ponadto pracownicy prowadzą warsztaty umiejętności wychowawczych, np. „Warsztaty dla Dobrych Rodziców”, „Trening Umiejętności Wychowawczych”. Innymi formami pomocy i wsparcia dla rodziców są: psychoterapia, psychoedukacja, pogadanki, rozmowy, interwencyjne, mediacje.
Zadania z zakresu udzielania pomocy nauczycielom i wychowawcom realizowane są poprzez: porady, konsultacje, instruktaże, prelekcje, interwencje w sytuacjach kryzysowych, prowadzenie warsztatów, udział w radach pedagogicznych i posiedzeniach zespołu wychowawczego, prowadzenie sicie współpracy i samodoskonalenia dla pedagogów i przewodniczących zespołów wychowawczych oraz grupy wsparcia dla pedagogów szkolnych. Opracowywane przez pracowników programy, publikacje, autorskie materiały dydaktyczne, metodyczne, informacyjne i instruktażowe dotyczące oddziaływań wychowawczych, dydaktycznych, terapeutycznych przekazywane są nauczycielom do wykorzystania w pracy z dzieckiem lub publikowane są na stronie internetowej.
Ponadto pracownicy poradni współpracują z placówkami i instytucjami pracującymi na rzecz dzieci i młodzieży, a więc: z sądem, policją, powiatowym centrum pomocy rodzinie, zespołami ds. orzekania o stopniu niepełnosprawności, poradniami zdrowia psychicznego, ośrodkami pomocy społecznej, placówkami opiekuńczymi, powiatowymi urzędami pracy, miejskimi i gminnymi komisjami rozwiązywania problemów alkoholowych, różnymi stowarzyszeniami rządowych i pozarządowych.
Współpraca z wymienionymi instytucjami przejawiała się m.in. w następujących działaniach:
- konsultacjach i poradach udzielanych pracownikom poszczególnych placówek,
- terapii psychologicznej wspomagającej terapię medyczną w klinicznych przypadkach anoreksji, bulimii, nerwic itp. – w ramach współpracy ze służbą zdrowia,
- przygotowywaniu różnych imprez środowiskowych, akcji, kampanii,
- praca w gminnych zespołach interdyscyplinarnych ds. przeciwdziałania przemocy,
- praca w Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych
- organizowaniu i współorganizowaniu konferencji, seminariów, narad, spotkań
- diagnozowaniu i opiniowaniu na wniosek sądów,
- organizowaniu praktyk studenckich dla przyszłej młodej kadry psychologów i pedagogów.
ZAKRES DZIAŁANIA
1. Diagnoza psychologiczna w zakresie:
- rozwoju poznawczego
- dysleksji rozwojowej
- dyskalkulii
- trudności w nauce
- problemów emocjonalnych
- problemów wychowawczych
2. Diagnoza pedagogiczna w zakresie:
- dysleksji rozwojowej
- dyskalkulii
- trudności dydaktycznych
- gotowość szkolna
- uzdolenienia
3. Działania terapeutyczne:
- terapia logopedyczna (dyslalia, jąkanie, niedosłuch, afazja, oligofazja, rozszczepy itp.)
- terapia psychologiczna
- terapia pedagogiczna
- wsparcie psychologiczne dla dzieci, młodzieży, rodziców
- terapia dziecka z moczeniem nocnym
- terapia dziecka z ADHD
- poradnictwo zawodowe
4. Zajęcia psychoedukacyjne, grupowe w klasach:
- z profilaktyki uzależnień
- zajęcia zawodowzanwcze
- zajęcia z zakresu przeciwdziałania agresji i przemocy, w tym cyberprzemocy
- techniki uczenia się
- rozwój kreatywnego myślenia
- zajęcia z asertywności
- grupy wsparcia dla dzieci zagrożonych uzależnieniem i zaburzeniami zachowania
5. Pomoc psychologiczna dla rodziców:
- interwencja kryzysowa
- rozwijanie umiejętności wychowawczych
- przeciwdziałanie przemocy domowej
- interwencja kryzysowa
- trauma pourazowa
- anoreksja i bulimia
- autyzm, zespół Aspergra
- nadpobudliwość psychoruchowa
6. Oferta dla nauczycieli:
- szkolenia
- grupa wsparcia dla pedagogów szkolnych
- konsultacje
- sieci współpracy i samodoskonalenia
- udział w radach pedagogicznych
- pomoc w konstruowaniu IPET i WOPFU